Hoe gaan we om met beschermde zeldzame dieren…….
(…en hoe het niet moet)
Wanneer een projectontwikkelaar zijn oog laat vallen op een gebied met hoge natuur- en landschappelijke waarden zal er aan hoge eisen moeten worden voldaan. Er wordt immers op onomkeerbare wijze ingegrepen in het landschapsschoon en daarbij in het leefgebied van de daar levende dieren. Zeldzame dieren zijn veelal zeldzaam omdat ze hoge eisen stellen aan hun omgeving en maar moeizaam in staat zijn tot aanpassen.
De hazelworm is een op het Spelderholt tamelijk veel voorkomende (pootloze) hagedis. Het is één van de vier reptielensoorten die alvorens werkzaamheden plaatsvinden weggevangen zou moeten worden.
In het plangebied ‘Het Spelderholt’ komen diverse zeldzame en bedreigde diersoorten voor. Met dit artikel richten we ons echter alleen even op de reptielen. Op het terrein waar de bouw van villa’s een appartementencomplex, menbakken en een manege zijn voorzien leven nu hazelwormen, ringslangen, levendbarende hagedissen en zandhagedissen.
Wet- en regelgeving
Juist vanwege de impact van deze plannen op het dierenleven in de directe omgeving worden er tal van eisen gesteld aan het doen van onderzoek (welke dieren komen voor en welke maatregelen komen in aanmerking om de schade te beperken) en het nemen van passende maatregelen.
Op Het Spelderholt is het noodzakelijk gebleken om tal van maatregelen te nemen voor een brede groep aan diersoorten. Soms volstaat het plaatsen van een alternatieve nestgelegenheid, bijvoorbeeld voor vleermuissoorten en uilen. Voor sommige zeldzame dieren wordt het gebied echter dusdanig ongeschikt dat uitsluitend wegvangen en elders uitzetten nog soelaas biedt. Het mag duidelijk zijn dat dit vangen en uitzetten van genoemde dieren uitsluitend op basis van in een vergunning geregelde voorwaarden mag worden uitgevoerd. Sleutelwoord hierbij is ‘deskundigheid’.
Theoretische aanpak
De vereiste deskundigheid is absoluut noodzakelijk voor elke fase van het project ‘gedwongen migratie’. Er dienen hekwerkjes gemaakt te worden die geschikt zijn om de bedoelde diersoorten te vangen. De theoretische aanpak staat beschreven in de vergunning maar de uitvoer vraagt toch ook de nodige inzichten. Op regelmatige afstanden bevinden zich ingegraven emmertjes waarin de dieren opgevangen kunnen worden. Deze dienen minimaal dagelijks te worden gecontroleerd. Gevangen dieren dienen in een daartoe geschikte habitat in de omgeving te worden uitgezet.
Praktische uitvoering
Mogelijk heeft bij u als lezer ondertussen de gedachte postgevat dat ‘een kind de was kan doen’. Niets is echter minder waar. In het geval van Het Spelderholt zijn de beoogde bouwlocaties inmiddels inderdaad omzoomd door een kniehoog hekwerkje. Bij een vluchtige blik ziet één en ander er inderdaad netjes en weldoordacht uit. Bij nadere beschouwing blijken er met name op het gebied van de emmertjes wat grove fouten gemaakt te zijn.
De emmertjes hebben tot doel specifieke (beschermde)diersoorten weg te vangen uit het plangebied. Teneinde bijvangsten te voorkomen zouden ze dus uitsluitend geplaatst moeten worden in het daartoe geschikte jaargetijde. Reptielen zijn alleen onder warme omstandigheden actief. Bij het plaatsen van emmertjes in de winter (zoals gebeurd is op Het Spelderholt) worden er nodeloos bijvangsten gedaan zoals mollen, muizen en egels.
Dit is des temeer schrijnend omdat de emmertjes niet van een afdoende ontwatering zijn voorzien. De gevangen dieren zijn dus gedoemd te verkleumen en te verdrinken. Dit ook omdat de vereiste dagelijkse controle-frequentie alleen geldt voor het vangseizoen voor de reptielen…..
De grootste misser die in dit geval begaan is, is echter dat de emmertjes aan de verkeerde kant van het scherm geplaatst zijn! Dat wil zeggen dat uitsluitend dieren buiten de beoogde bouwkavels gevangen worden en die binnen de kavels dus niet!!
Op onze vraag aan de vergunningverlenende instanties passend op te treden tegen deze blunders is na maanden nog geen andere reactie dan een ontvangstbevestiging gekomen.
Lessen
Nu blijkt dat er bij dit soort schijnbaar eenvoudige werkzaamheden, die ook nog eens goed beschreven zijn, toch zulke blunders kunnen worden begaan zijn wij als SBNE nog meer dan voorheen gebrand op het zeer nauwkeurig volgen van de uitvoering van werkzaamheden. Helaas is het nodig…….